تست شخصیت شناسی نئو (NEO Personality Inventory) ابزاری برای ارزیابی شخصیت و شناسایی ویژگی‌های روانی افراد است. این تست بر اساس نظریه پنج عاملی شخصیت (Five Factor Model) طراحی شده که شخصیت انسان را در پنج بعد اصلی تقسیم‌بندی میکند و به بررسی ابعاد مختلف شخصیت فرد می‌پردازد و معمولا در فرآیند استخدام سازمان‌ها نیز کاربرد دارد. در این مقاله به بررسی تفسیر تست نئو، تاریخچه، اعتبار و کاربردهای آن در خودشناسی خواهیم پرداخت.
نظریه پنج عاملی شخصیت به دهه ۱۹۵۰ برمیگردد و محققانی مانند ریموند کاتل و هنس آیزنک در این زمینه کار کردند (گرچه تحقیقات اولیه به سال های ابتدایی دهه ۱۹۴۰ برمیگردد که مطالعات اولیه درباره ساختار شخصیت آغاز شد و منجر به شناسایی پنج بعد اصلی شخصیت شد). چند سال بعد یعنی در حدود سال ۱۹۷۰ پل کاستا و رابرت مک کری به توسعه این نظریه پرداختند و در سال ۱۹۷۸ تست نئو را براساس ۳ ویژگی شخصیتی یعنی: روان رنجوری (N) ، برون گرایی (E) و باز بودن (O) منتشر کردند. تحقیقات بیشتر این دو نفر باعث اضافه شدن دو ویژگی شخصیتی دیگر یعنی موافق بودن (A) و وظیفه شناسی (C) شد. تا سال ۲۰۰۲ برای هر کدام از این ویژگی‌ها ۵ صفت در نظرگرفته شد و همچنین این تست بر روی ۱۹۰۰ نفر از دانش آموزان پیاده سازی شد و نتایج موفقیت آمیزی را بدست آورد.
تست نئو به بررسی پنج بعد اصلی شخصیت می‌پردازد که هر کدام شامل ویژگی‌های خاصی هستند:
این بعد نشان‌دهنده تمایل فرد به تجربه احساسات منفی مانند اضطراب، افسردگی و ناامیدی است و بعبارتی نشان دهنده تعادل فرد از جهت احساسی است. میزان صدماتی که فرد از احساساتی مثل استرس، اضطراب، ترس و .. متحمل شده است را بیان میکند.
نمره بالا در این بخش: نشان‌دهنده این است که فرد حساس و بدخلق است و معمولا احساس استرس و اضطراب میکند.
نمره پایین در این بخش: نشان‌دهنده این است که فرد قابلیت کنترل شدن دارد و معمولا از شخصیتی آرام برخوردار است و میتواند احساسات خود را کنترل کند.
ویژگی‌های مرتبط با روان رنجوری عبارتند از:
این بعد نشان‌دهنده تمایل فرد به تعامل با دیگران، فعالیت‌های اجتماعی و میزان برقراری ارتباط با دیگران است. افراد برونگرا تمایل به برقراری ارتباطات زیاد دارند و حضور در جمع های شلوغ و فعال را میپسندند. درصورتیکه طیف مقابل آنها یعنی درونگراها تمایل به برقراری ارتباط با افراد کمتری دارند و از حضور در جمع لذت نمیبرند، آنها میخواهند تنها باشند و با دایره کوچکی از دوستان خود وقت بگذرانند.
نمره بالا در این بخش: به این معناست که فرد پرشور و پرانگیزه است و شخصیت اجتماعی دارد. ممکن است این افراد به دنبال جلب توجه باشند.
نمره پایین در این بخش: نشان‌دهنده راضی بودن فرد از شرایط میباشد. این افراد محتاط و گوشه‌گیر هستند و به‌عبارت دیگر درونگرا میباشند.
ویژگی‌های مرتبط با برون‌گرایی شامل موارد زیر میباشد:
این بعد نشان‌دهنده تمایل فرد به تجربه‌های جدید، ارتباط با جهان و خلاقیت است. اساسا افراد این دسته مبتکر، خلاق و ماجراجو هستند و از مفاهیم انتزاعی ذوق زده میشوند.
نمره بالا در این بخش: به این معنا است که فرد دارای هیجان و ابتکار است و از ماجراجویی لذت میبرد. اینگونه افراد در زندگی بدنبال تجربه‌های جدید هستند و تخیل قوی دارند.
نمره پایین در این بخش: به این معنا است که فرد در رفتار و اقدامات خود احتیاط میکند و اهل ثبات است و نسبت به تغییر مقاومت میکند.
ویژگی‌های مرتبط با باز بودن به تجربه شامل موارد زیر است:
این ویژگی نشان‌دهنده تمایل فرد به همکاری و همدلی با دیگران است و مشخص میکند که با دیگران چگونه رفتار میکند و تا چه میزان دلسوز و قابل‌اعتماد است. کسی که دارای این ویژگی است اصلا خودخواه نیست و بدنبال هماهنگی و همدلی با دوستان خود میباشد و در جهت افزایش حس دوستی و اعتماد بین افراد میکوشد.
نمره بالا در این بخش: نشان میدهد که فرد در برقرای ارتباط با دیگران مشکلی ندارد و اهل تعامل و همکاری است. معمولا افراد این گروه دارای دوستی و اعتماد و تواضع هستند.
نمره پایین در این بخش: یعنی فرد به آسانی به دیگران اعتماد نمیکند و علاوه براینکه اهل رقابت است ، میزان رضایت زیادی هم ندارد.
ویژگی‌های مرتبط با توافق‌پذیری عبارتند از:
این بعد نشان‌دهنده سطح نظم و انضباط فرد است که توصیف‌کننده‌ی میزان قابل‌اعتماد بودن و ساختارمند بودن شخصیت افراد میباشد. این که فرد تا چه میزان بر خود کنترل دارد و چقدر وظیفه شناس است در این بعد بررسی میشود.
نمره بالا در این بخش: یعنی فرد ساختارمند و اهل تلاش است، به جزئیات دقت میکند و منظم است. معمولا این دسته از افراد نفوذناپذیر هستند و از شکست ناامید نمیشوند.
نمره پایین در این بخش: به این معناست که افراد این گروه منعطف هستند و اصلا اهل سخت گیری نیستند. به همین جهت بی نظمی و بی خیالی را میتوان به وضوح در آنها دید.
ویژگی‌های مرتبط با وجدانی بودن شامل ۶ صفت زیر است:
تست نئو معمولاً شامل 240 سوال است که باتوجه به تطابق شخصیتی فرد باید بین ۱ تا ۵ نمره داده شود. پاسخ‌دهندگان باید به سوالات پاسخ دهند و بر اساس پاسخ‌های خود، نمراتی در هر یک از ابعاد شخصیت دریافت می‌کنند. این تست نسخه ساده تری هم دارد که با تعداد ۶۰ سوال و ویژگی های کمتری طراحی شده است که معمولا با نام NEO–FFI شناخته میشود.
با وجود اعتبار بالای تست نئو نسبت به بسیاری از تست های دیگر که در مقالات قبل نیز به آنها پرداختیم، برخی نقدها نیز بر آن وارد شده است که شامل موارد زیر میباشد:
۱. پیچیدگی تفسیر نتایج: تفسیر نتایج ممکن است برای افرادی که با این تست آشنا نیستند بسیار دشوار باشد.
۲. عدم توجه به فرهنگ‌های مختلف: برخی منتقدان بر این باورند که این تست ممکن است برای فرهنگ‌های مختلف مناسب نباشد و نیازمند بومی سازی شدن میباشد.
۳. مسائل مربوط به خودگزارش‌دهی: چون پاسخ‌ها بر اساس خودگزارش‌دهی است، ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلف قرار گیرد و نتایج حاصل شده منطبق بر واقعیت نباشد.
تست نئو میتواند ابزاری برای خودشناسی باشد. با شناخت بهتر از ویژگی‌های شخصیتی و وضعیت روانی خود، افراد می‌توانند تصمیمات بهتری در زندگی شخصی و حرفه‌ای خود بگیرند و نسبت به اهمیت خودشناسی در زندگی هوشیار شده و با توجه بیشتری به آن بپردازند. اگرچه خودشناسی مفصل تر و پیچیده تر از این است که صرفا با یک تست برای انسان رخ دهد اما استفاده از این تست میتواند توجه فرد را به موارد زیر معطوف سازد:
۱. شناسایی نقاط قوت و ضعف: افراد می‌توانند نقاط قوت و ضعف خود را شناسایی کرده و از آنها بهره‌برداری کنند.
۲. مدیریت احساسات: با شناخت بهتر از خود، افراد می‌توانند احساسات و رفتارهای خود را بهتر مدیریت کنند.
۳. بهبود روابط اجتماعی: شناخت بهتر از رضایت‌ها میتواند بهبود روابط اجتماعی و ارتباطات بین فردی کمک کند.
۴. راهنمایی برای تصمیم‌گیری: شناخت نقاط قوت و ضعف میتواند به افراد کمک کند تا تصمیمات مهم زندگی را بر اساس اصول و باورهای خود اتخاذ کنند.
تست شخصیت شناسی نئو یکی از ابزارهای معتبر برای شناخت کیفیت زندگی انسان است که میتواند در خودشناسی و توسعه فردی مفید باشد. با وجود نقدها و محدودیت‌هایی که ممکن است داشته باشد، نتایج آن میتواند بینش‌های ارزشمندی درباره وضعیت روانی و شخصیتی فرد ارائه دهد. این تست به شناخت ویژگی های شخصیتی فرد کمک میکند و میتواند زوایایی از وضعیت روانی افراد را به نمایش بگذارد که شاید تابحال مورد توجه نبوده است. در نهایت، شناخت بهتر از خود و کیفیت زندگی نه تنها باعث افزایش رضایت فردی میشود بلکه میتواند تأثیر مثبتی بر روابط اجتماعی و حرفه‌ای شما داشته باشد. با گام برداشتن در مسیر خودشناسی، شما قادر خواهید بود تا زندگی خود را با آگاهی بیشتری هدایت کنید و تصمیمات هوشمندانه‌تری اتخاذ نمایید.
من احسان خزانه داری هستم. کوچ حرفه‌ای و مدرس خودشناسی و توسعه فردی. به شما کمک میکنم که خودتان را بهتر بشناسید .
طراحی و توسعه توسط وبیشو
